W okresie jesienno-zimowych wskaźnik zachorowań na przeziębienie i grypę jest najwyższy. W tym czasie wiele osób skarży się na uporczywe objawy ze strony górnych dróg oddechowych, a w szczególności zatok przynosowych. Objawy utrzymujące się dłużej niż kilka dni warto skonsultować z lekarzem. Nieleczone zapalenie zatok może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub ropień mózgu.
Jakie są najczęstsze przyczyny zapalenia zatok?
Zapalenie zatok stanowi jedno z najczęstszych powikłań po przeziębieniu lub grypie. Drobnoustroje chorobotwórcze, tj. wirusy, bakterie lub rzadziej grzyby przenikają wtedy przez błonę śluzową jamy nosowej i atakują sąsiadujące zatoki przynosowe, powodując stan zapalny. Wady anatomiczne, takie jak skrzywienie przegrody nosowej lub nieprawidłowości w funkcjonowaniu zatok, jak np. nieruchomość rzęsek mogą zwiększyć ryzyko i częstotliwość występowania zapalenia zatok. Palenie papierosów, zwiększona ekspozycja na pyły i zanieczyszczenia powietrza także prowadzą do zaburzeń w usuwaniu wydzieliny z zatok. Jej zaleganie stwarza idealne środowisko dla bakterii, które sprzyja namnażaniu się tych chorobotwórczych drobnoustrojów.
Zapalenie zatok objawy
Wiele osób myli objawy przeziębienia, takie jak nieżyt nosa lub spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła z zapaleniem zatok, które lekarze diagnozują najczęściej dopiero po kilku dniach utrzymujących lub nasilających się symptomów. Objawy charakterystyczne dla zapalenia zatok to zmiana koloru spływającej wydzieliny na żółty lub zielonkawy, postępujący obrzęk błony śluzowej nosa, powodujący problemy z oddychaniem, temperatura ciała powyżej 38ºC, a także ból głowy nasilający się przy poruszaniu, a w szczególności podczas pochylania się. W zależności od tego, które części zatok zajęte są przez stan zapalny chorzy mogą odczuwać nieprzyjemny ucisk u nasady nosa (w przypadku zapalenia zatok sitowych), wysokie ciśnienie i ból w okolicy czoła (jeśli chorują zatoki czołowe), oraz promieniujący ból w tyle głowy (gdy stan zapalny obejmuje zatoki klinowe). Powyższe objawy i wywiad z pacjentem stanowią podłoże diagnozy.
Diagnoza i leczenie zapalenia zatok
Zapalenie zatok może zostać zdiagnozowane przez lekarza laryngologa zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Poza rozmową z pacjentem specjalista ogląda i ocenia stan błony śluzowej nosa. Przy zapaleniu zatok w badaniu widoczna może być ropna wydzielina oraz znaczny obrzęk w obrębie błony śluzowej nosa. Niejasne przypadki wymagają jednak dalszej diagnostyki, która może obejmować badanie radiologiczne, tomograficzne oraz punkcję zatok. Leczenie tego schorzenia obejmuje najczęściej antybiotykoterapię, która może trwać nawet do 14 dni ze względu na utrudnioną penetrację leku do zatok. Terapia, mająca na celu zmniejszenie dokuczliwych objawów zapalenia zatok, polega na podaniu leków miejscowych, zwykle w postaci kropli do nosa, które minimalizują jego obrzęk. Zapalenie zatok spowodowane przez wady anatomiczne leczone jest najczęściej operacyjnie poprzez usunięcie zajętych chorobowo tkanek.
Mając świadomość jakie objawy towarzyszą zapaleniu zatok, oraz jakie konsekwencje zdrowotne może nieść za sobą nieleczenie tego schorzenia, każdy pacjent powinien odwiedzić gabinet laryngologiczny w sytuacji, gdy od kilku dni towarzyszy mu nasilający się przy schylaniu ból głowy, gorączka oraz zmieniona wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła. Trafna diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwalają szybko pokonać zapalenie zatok i uniknąć poważnych powikłań.
